Interview Pierre Berntsen, Directeur Agrarische Bedrijven bij ABN AMRO
Pierre Berntsen: “Veeteelers kunnen met hun diepgaande kennis een vooraanstaande rol spelen bij het ontwikkelen van diervriendelijke en emissiearme systemen waarin maximaal gebruik gemaakt wordt van reststromen in de voeding en waarbij mest als grondstof wordt gebruikt voor groene energie en Renure meststoffen. ”
Pierre Berntsen is verantwoordelijk voor de strategie en het beleid van ABN Amro in de agrarische sector. Daarnaast is hij inhoudelijk betrokken bij de Nederlandse veehouderij. Samen met collega’s en sectorspecialisten vertaalt hij trends in de markt en de samenleving naar de voedingsketen en naar boeren en tuinders. Het lange termijn perspectief voor boeren en tuinders is daarbij leidend.
Kun je iets vertellen over je achtergrond?
Ik ben een molenaarszoon uit de Achterhoek. Na mijn studie aan de HAS in Den Bosch werkte ik bij de Gezondheidsdienst voor Dieren in Boxtel en vervolgens studeerde ik Veeteelt in Wageningen, met als specialisaties diervoeding en bedrijfskunde. Na een periode in de mengvoersector, bij UTD, stapte ik eind jaren ’90 over naar ABN Amro, waar ik doordrongen raakte van de waarde die de bancaire sector kan toevoegen in ontwikkeling van de land- en tuinbouw en bij de verduurzaming van ons voedselsysteem.
Is de rol van financier een andere dan pakweg twintig jaar geleden?
Dat kun je wel zeggen. Onder invloed van digitalisering is de financiële sector veranderd, maar ook het toezicht op banken is sterk geïntensiveerd. Ook is er steeds meer aandacht voor duurzaamheid bij kredietverlening. We willen de negatieve gevolgen van kredietverlening op onze leefwereld minimaliseren. Banken hebben door hun rol als kredietverlener een belangrijke rol bij het verduurzamen van onze samenleving als geheel. En in het geval van de agrifood sector bij het verminderen van negatieve gevolgen van voedselproductie op mens, dier en milieu.
Is de agrarische ondernemer veranderd?
Agrarische bedrijven zelf zijn niet alleen groter en complexer geworden. De omgeving waarin zij opereren is ook complexer en veeleisender geworden. Technologie, data, personeel, externe stakeholders, wet- en regelgeving, toezicht, financieel management, verduurzamingsopgaven, afnemende marktbescherming, geopolitieke ontwikkelingen en nieuwe media om er maar een paar te noemen. Je moet nogal wat in je mars hebben om daarin succesvol te zijn als agrarisch ondernemer.
Spelen we als dierwetenschappers op een goede manier in op die veranderingen?
Ook voor dierwetenschappers is veel veranderd. De aandacht voor productiviteit en efficiëntie is verbreed naar vermindering van de impact op de omgeving en het sluiten van kringlopen. Ook de aandacht voor dierenwelzijn en een dierwaardige veehouderij is toegenomen. Veetelers zijn dierwetenschappers maar ook systeemdenkers. Met hun diepgaande kennis kunnen zij een vooraanstaande rol spelen bij het ontwikkelen van diervriendelijke en emissiearme systemen waarin maximaal gebruik gemaakt wordt van reststromen in de voeding en waarbij mest als grondstof wordt gebruikt voor groene energie en Renure meststoffen. Ik zou daarnaast best graag vaker een dierwetenschapper zien of horen in het maatschappelijk debat. Daar mis ik nogal eens relevante en objectieve kennis.
Blijft voedselproductie het hoofd-inkomen van de boer?
Als voedselproductie niet meer lonend zou zijn geeft dat te denken. Voor mij is dat het uitgangspunt. Toch wringt daar vaak wel de schoen bij verduurzamingsopgaven. We leven in een wereld waar prijs en kwaliteit van agrarische producten en van voedsel dominant zijn. Dat vraagt om hoge efficiëntie en productiviteit maar heeft ook negatieve effecten. Het tempo van verduurzaming wordt bepaald door de mate waarin markt of samenleving de meerkosten van verduurzaming vergoeden. Gelukkig zijn er talloze voorbeelden waar dat ook gebeurt. Denk aan korte ketens, Planet Proof, Biologisch, de ‘Beter Voor’ concepten, CO2 beloningen, etc. Ik ben er van overtuigd dat de recent ingevoerde CSRD wetgeving (Corporate Sustainability Reporting Directive) de komende jaren zal zorgen voor een versnelling van de marktvraag naar duurzame producten, naar data om dat te bewijzen én naar eerlijker prijzen.
Ook het feit dat het nieuwe kabinet fors in wil zetten op beloning voor groene en blauwe diensten is een gunstige ontwikkeling. Deze beloning uit de samenleving versterkt behalve natuur immers ook het inkomen van boeren. Verder denk ik dat de diversiteit van boerenbedrijven toe zal nemen en ook de rol van groene energie productie.
Mensen in de stad hebben een mening over voedselkwaliteit én voedselproductie, wat vind je hiervan?
Dat kun je ook als een kans zien. Voedsel doet er toe, je bent wat je eet! Je eet immers elke dag meerdere keren. Hoe zou je het vinden als niemand iets geeft om het voedsel dat boeren en tuinders produceren. Zou dat niet gek zijn?
Hoe ziet de bank de verschuiving van dier naar plant (de eiwittransitie); wordt Vega(n) een commodity of blijft het een nichemarkt?
Plantaardige eiwitten spelen ook nu al een belangrijke rol. De smakelijkheid en de voedingswaarde van dierlijke eiwitten is echter hoog. Feit is dat de Nederlandse overheid en ook retailers doelen hebben geformuleerd om het aandeel dierlijke eiwitten te doen dalen ten gunste van plantaardige eiwitten. Dat betekent niet dat dierlijke eiwitten worden uitgefaseerd. Wij verwachten dat de rol van plantaardige eiwitten in Nederland verder zal toenemen en dat dit op verschillende manieren vorm gaat krijgen. Dus niet alleen via vleesvervangers maar ook peulvruchten, noten, plantaardige zuivel, of zelfs kaas via precisiefermentatie. Bij een groeiende en verstedelijkende wereldbevolking helpt dat bij het voorzien van de toenemende vraag naar voedingseiwitten.
Hoe kunnen we de interactie tussen ABN Amro en NZV beter benutten/invullen?
ABN Amro is zeer gemotiveerd om klanten ondersteunen bij het ontwikkelen en verduurzamen van hun bedrijf. We hebben daarbij veel aandacht voor verduurzaming van dierlijke ketens maar hebben ook de wijsheid niet in pacht. Dus een dialoog en kennisuitwisseling met dierwetenschappers helpt ons om de uitdagingen van de veehouderijsectoren beter te begrijpen. ABN Amro ondersteunt niet alleen de NZV maar ook studievereniging De Veetelers. Ik zou het op prijs stellen als we door deze samenwerking beter in staat zijn om onze klanten te ondersteunen.
Heb je een boodschap voor de alumni dierwetenschapper?
Ik zou willen oproepen om een open blik te houden op de sector en de samenleving als geheel. Sta open voor meningen van mensen met een andere achtergrond of visie. We zijn nogal eens overtuigd van ons eigen gelijk. Uiteindelijk staat de veehouderij ten dienste van de samenleving en staan we samen aan de lat om de sector vorm te geven die vol houdbaar is. Ik vind het inspirerend om daar aan bij te dragen.
